Gai cột sống: Tổng hợp tất cả những gì BẠN cần biết để điều trị hiệu quả

Nhiều khi bạn cảm thấy khó chịu, đau đớn ở vai, cổ, thắt lưng, sau đó cảm giác đau đớn này còn lan xuống cánh tay, cẳng chân… tuy không tới mức mất khả năng vận động, nhưng cản trở và giảm sức lao động của bản thân. Đó là lúc bạn cần nghĩ ngay tới việc mình bị gai cột sống.

Cột sống của chúng ta cấu tạo như thế nào?

Cột sống là phần trụ cột của bộ xương chúng ta với 24 đốt sống dời (gồm 7 đốt sống cổ, 12 đốt sống lưng và ngực và 5 đốt sống thắt lưng) và 5 đốt sống cùng tạo nên thành một bè xương phía dưới.

Giữa các đốt sống dời nhau có 1 vùng gọi là đĩa đệm nối với nhau. Các đĩa đệm này được cấu trúc bởi các sợi collagen rất bền chặt theo hình vòng, bọc vỏ bên ngoài nối các xương, các gân các đốt trên – dưới, bên trong có đĩa đệm, trong đĩa đệm có nhân có chủ yếu chất nhầy được ví như chống sốc bằng dầu trong động cơ xe máy. Chẳng hạn như khi chúng ta nghiên người về bên trái thì chất nhầy này cũng chảy theo về bên trái giúp cho giữ khoảng cách cố định giữa hai đốt sống, nhờ đó chúng ta có thể cúi người, ngả người dễ dàng.

Gai cột sống là gì?

Gai cột sống chính là đoạn xương mọc ra ở bên cạnh, rìa mép giữa hai đốt sống liên kết với nhau.

Tuy nhiên, cả một khung cột sống có 2 khúc cong ra phía trước là đoạn cổ và thắt lưng, hai khúc cong ra phía sau là ngực và vùng xương cụt. Khoảng cách giữa các nấc cong đấy là nơi chịu lực rất mạnh, như bản lề, vận động uyển chuyển, vận động nhiều, chính trong quá trình lão hóa khi tuổi tác nhiều lên, quá trình lao động sáng tạo … thì tùy từng vị trí, nghề nghiệp của từng người tạo ra sự thoái hóa cụ thể, khi quá trình lão hóa diễn ra, cơ thể chúng ta phải thích ứng lại bằng cách hàn gắn các vết xương nứt rạn, nhưng việc hàn gắn quá mức sẽ tạo nên các gai cột sống.

Vì sao chúng ta lại bị gai cột sống ?

• Nguyên nhân hàng đầu là do thoái hóa xương khớp, các tổ chức dây chằng, tổn thương, quá trình rung sóc như những người làm thợ may, người lái ô tô tải nặng… Còn đối với dân văn phòng, những bác sĩ làm việc phải cúi nhiều, ở tư thế cổ luôn phải vận động sẽ dẫn tới thoái hóa cột sống cổ, gây tổn thương gân, cơ và xương. Để giải quyết tổn thương đó, phản ứng của cơ thể là huy động canxi đến để hàn gắn chỗ tổn thương đó nhưng quá đà một chút sẽ dẫn tới gai cột sống.
• Một nguyên nhân nữa là do chế độ dinh dưỡng, những người phải làm việc vận động nhiều nhưng lại ăn uống nghèo chất như Canxi, các vitamin, đặc biệt là các vitamin liên quan tới vận chuyển như vitamin D, MK7.
• Bởi vì khi Canxi được đưa vào cơ thể, ở sẵn đấy, nếu có vitamin D sẽ được chuyển vào máu, rồi MK7 (vitamin K2) sẽ vận chuyển vào tận xương, những chỗ thoái hóa, tổn thương ở xương, đồng thời nếu thừa thì MK7 lại tự động vận chuyển ra ngoài. Nhưng do chế độ ăn uống thiếu hụt MK7, nên khi canxi được đưa vào đấy không được mang ra ngoài, nên lắng đọng và dần hình thành các gai cột sống.
• Bên cạnh đó, tác động của thuốc lá, rượu cũng là nguyên nhân khiến các gai cột sống được tạo ra.

Triệu chứng của gai cột sống

Ở đây ta phân biệt ra: Triệu chứng gai cột sống cổ và Triệu chứng gai cột sống thắt lưng

• Các triệu chứng khi bị gai cột sống cổ là đau khi vận động, quay cổ, nghiêng phải, nghiêng trái. Đau chính là cảnh báo sớm của bệnh này, khi chúng ta đau mỏi cổ từng lúc khi vận động sau đó tự hết thì không nên chủ quan, đừng để cho bệnh trở nặng. Bởi lúc này vùng cột sống cổ đang phát tín hiệu là sẽ có gai xương mọc ra ở đó, nên cần chú ý phòng ngừa từ sớm.
• Bên cạnh triệu chứng gai cột sống cổ đau tăng dần thì còn có triệu chứng rễ thần kinh, chèn vào đốt sống cổ thì triệu chứng sớm nhất là đau vai, cổ, rồi chèn rễ thần kinh ở cánh tay thì gây đau mỏi cánh tay, nặng hơn nữa là bắt đầu tê tay. Nếu để quá nặng thì gây teo cơ, hạn chế vận động và xấu nhất là bị liệt. Nhưng riêng đối với đốt sống cổ không chỉ gây đau tay mà còn liên quan tới tất cả các cơ quan khác trong cơ thể như thậm chí gây tê chân và gây teo cơ phía dưới. Ngoài ra còn chèn vào các rễ thần kinh, lấp kín các lỗ lưu thông máu bơm lên não thiếu thì gây triệu chứng thiểu năng tuần hoàn máu não và suy giảm trí nhớ.
• Còn các triệu chứng gai cột sống thắt lưng thì bắt đầu bằng việc đau lưng và lan ra xương bả hai bên, đùi, cảng chân, bàn chân. Đối với gai cột sống thắt lưng mà để nặng hơn còn gây rối loạn thần kinh thực vật khác như bí tiểu tiện, bí đại tiện.

Các phương pháp điều trị gai cột sống hiện nay

Phẫu thuật cắt gai

Nếu bị gai cột sống, sẽ có hai phương pháp điều trị là bảo tồn và phẫu thuật. Tuy nhiên, phẫu thuật chỉ áp dụng khi có chèn ép thần kinh nặng hoặc có các tổn thương trong ống tủy và gây những hậu quả nặng nề như rối loạn đại tiện, tiểu tiện. Hơn nữa, kể cả dùng biện pháp phẫu thuật thì gai xương vẫn có thể mọc trở lại.

Điều trị gai cột sống bằng thuốc

Phác đồ điều trị chung khi bạn bị gai cột sống là được dùng các thuốc giảm đau, chống viêm không steroid, thuốc giãn cơ kết hợp với các biện pháp vật lý trị liệu. Đây là biện pháp giúp bệnh ổn định chứ không giúp người bệnh khỏi hoàn toàn, hơn nữa cũng không thể dùng thuốc kéo dài do nhiều tác dụng phụ.

Chữa trị gai cột sống bằng sự kết hợp

Đối với vật lý trị liệu, thoa bóp, luyện tập xương khớp, các động tác yoga kết hợp đồng thời áp dụng biện pháp châm cứu giúp giảm đau một phần nào đó.

Phương pháp điều trị gai cột sống lâu dài là phải khiến gai cột sống bị mòn đi, xương trở nên cứng chắc dẻo dai, giảm chèn ép dây thần kinh mới giúp người bệnh dần dần rời xa các cơ đau và sự chèn ép thần kinh của gai xương. Để làm được điều này, người bệnh nên sử dụng kéo dài sản phẩm chứa Canxi, vitamin D và MK7 để giúp xương cứng chắc, dẻo dai, giúp gai xương mòn dần. Cùng với đó, hãy sử dụng sản phẩm chứa các vitamin nhóm B, Chondroitin, ginkgo biloba và cao Blueberry sẽ giúp giảm thoái hóa các khớp xương và giảm sự chèn ép dây thần kinh, nhờ đó, cơ đau sẽ thưa dần.

Làm gì để phòng ngừa gai cột sống ghé thăm

Chế độ làm việc nên thay đổi vận động thường xuyên, không làm các thao tác lao động trái chiều, riêng với phụ nữ tuổi mãn kinh thì cần bổ sung thêm estrogen để tránh thoái hóa, loãng xương. Đây chính là cách phòng ngừa gai xương đơn gian nhất mà tất cả chúng ta đều nên chú ý.

Khi đã có gai xương mọc ra rồi, thì thực ra đó không phải là gì ghê gớm, trừ phi nó đè vào rễ thần kinh, gây bại liệt… còn lại hơn 80% chúng ta vẫn can thiệp được bằng các phương pháp nội khoa như dùng thuốc giảm đau nên có sự chỉ định của bác sĩ, các thuốc làm mềm cơ bởi khi đau cột sống thường cứng các cơ, đồng thời bổ sung bộ ba Canxi, Vitamin D3, MK7 để tạo nên xương vững chắc, tự khắc phục khiếm khuyết.

Ngoài ra có thể dùng phương pháp nắn chỉnh, bấm huyệt, châm cứu, các đai thun, biện pháp kéo giãn… để khắc phục trường hợp có gai xương.

Chỉ can thiệp ngoại khoa khi các gai xương chèn vào dây thần kinh gây liệt, teo cơ, không kiểm soát được đại tiểu tiện.

Tóm lại cột sống là một bộ xương rất vững chắc nhưng cũng rất uyển chuyển, giúp chúng ta thích nghi và hoạt động ở mọi tình huống. Đồng thời cùng với các xương sườn, xương ức tạo nên một áo giáp chắc chắn bảo vệ tất cả cơ quan nội tạng. Hơn nữa đây chính là kho dự trữ khổng lồ các chất vi lượng, nhất là canxi giúp chúng ta thích ứng với cuộc sống, nhất là trong lao động, hoặc quá trình bị bệnh mà thiếu canxi thì ngay lập tức lượng canxi dự trữ sẽ được huy động. Việc xuất hiện của các gai cột sống dù ở mức độ nào cũng ảnh hưởng không nhỏ tới sức khỏe của mỗi người. Bởi vậy nên có biện pháp dự phòng từ sớm để tránh bị gai cột sống quấy rầy và cản trở sức khỏe của bạn.